Verilerin İşlenmesi, Çözümü, Yorumlanması
Araştırma planlanırken, ne tür verilerin toplanacağı, bunların nasıl işleneceği, elde edilen sonuçların nasıl yorumlanacağı ve değerlendirileceği ana hatlarıyla tespit edilir. Toplanan verilerin araştırmanın problemine kuramsal ya da pratik açıdan çözüm önerileri sunacak şekilde işlenmesi, çözümlenmesi ve yorumlanması, araştırmanın özgünlüğünü belirler. Verilerin işlenmesi mekanik bir süreçtir, çözümlemenin amacına uygun olarak şekillenir. Araştırmada önemli olan çözümleme sürecidir.
Araştırmanın amacı doğrultusunda verilerin temel öğelerini ve karakterlerini belirleme işlemine “Veri Çözümlemesi” adı verilir. Bu veriler gruplandırılarak ve karşılaştırılarak, hangi bütünün parçaları olduğunun bulunması amaçlanır. Çözümlemede ilk adım sınıflandırmadır. Toplanan ham veri, araştırmaya en uygun biçimde sınıflandırılır, böylece araştırmacı, incelediği her şeyin hangi kümenin üyesi olduğunu görür. Toplanan bilgilerin başkaları tarafından anlaşılması ve aynı yöntemlerle elde edilmiş başka bilgilerle karşılaştırılabilmesi zorunluluğu, belirli kurallara göre sunulmasını gerektirmiş, bu nedenle çeşitli istatistik teknikleri geliştirilmiştir.
“Verileri Yorumlama”, çözümlenmiş verilere araştırmanın amaçları doğrultusunda anlam kazandırma işlemidir. Uygun bir yorumla sunulmayan veriler, araştırma probleminin çözümü için herhangi bir öneride bulunmayacağı gibi, dağınık, ilişkisiz ve havada kalmış bilgiler halinde gö15rülür. Araştırmacı verileri yorumlarken, daha önceden ortaya koyduğu yorum ölçütlerinden yararlanır.